Museum Vekemans: waar twee gezichten één verhaal vertellen

| Julia van Schijndel

Museum Vekemans is geen doorsnee museum. Het is een ode aan ambacht, traditie en de rijke cultuur van Brabant. En dat alles in het ouderlijk huis van Bernard Vekemans, de man die het museum eigenhandig tot leven bracht. Met hem ging ik in gesprek. Maar, niet nadat ik een uitgebreide rondleiding kreeg van Ton van den Donk.

Museum Vekemans bestaat uit twee unieke collecties: 

  • Wasschen & Strijken: een indrukwekkende verzameling strijkbouten, mangelplanken, likstenen en persen die de evolutie van het textielonderhoud laten zien.
  • Brabant Goedgemutst: een blik op de klederdracht van Brabantse boeren tussen 1850 en 1950, met een bijzondere focus op de poffer - de rijkversierde muts die status en rivaliteit onder boerinnen weerspiegelde.

Wasschen & Strijken: elke dag wasdag

Bernard Vekemans begon in 1990 met het verzamelen van schilderijen en onderwerpen die met wassen en strijken te maken hebben. Dit was geïnspireerd door zijn baan als directeur van wasserijen en linnenverhuur. Wat begon als fascinatie groeide uit tot een uitgebreide collectie aan strijkbouten, mangels, likstenen, persen en nog veel meer. Dit wordt ondersteund door talloze schilderijen en prenten; die het verhaal van wassen en strijken  vertellen. Die combinatie maakt het museum echt uniek en zorgt ervoor dat gasten regelmatig terugkomen. In 1990 werd de collectie zo groot dat het tijd werd om die een eigen plekje te geven. Daarvoor werd een gebouw achter zijn ouderlijk huis aan de Stationsstraat gereed gemaakt om te kunnen functioneren als museum.

Brabant Goedgemutst: de poffer als pronkstuk

De tweede collectie, ‘Brabant Goed Gemutst’, is een ode aan de Brabantse identiteit. De mutsen en kledingstukken vertellen verhalen over sociale status, religie en regionale verschillen. Hoe groter de poffer, hoe rijker de boerin. En in de kerk? Daar zag je ze van achteren, want de rijken zaten vooraan. Het museum bezit de grootste poffercollectie van Brabant - een titel die het met trots draagt. Voor wie dieper wil duiken in de materie, is er het nieuwe Kenniscentrum Vekemans. Via een digitaal systeem kun je informatie oproepen over duizenden objecten. Een unieke kans om ambacht en erfgoed op een moderne manier te beleven.

Het Kenniscentrum kan ondersteuning bieden bij eigen onderzoek. Bijzonder is dat naast de digitale versie men ook in aanraking kan komen met het bijbehorend originele museumstuk met aanvullend ondersteuningsmateriaal.

Wat moet je weten?

Museum Vekemans is een plek waar herinneringen worden opgehaald en verhalen worden doorgegeven. Of je nu uit Boxtel komt of van ver, iedereen is welkom. Bezoekers kunnen op woensdag- en vrijdagmiddag binnenlopen, of een afspraak maken voor een groepsbezoek. Speciaal voor scholen is er het educatieve project ‘Jet en Jan’, waarbij kinderen leren hoe het leven 100 jaar geleden was. Meer informatie over Museum Vekemans vind je hier.

Wat maakt Museum Vekemans bijzonder?

  • De vrijwilligers: zij maken er met z’n allen een fijn, warm en interessant museumbezoek van;
  • Het is het enige museum in Nederland dat wassen en strijken combineert met kunst en gebruiksvoorwerpen;
  • Entree kost slechts €8,50, inclusief ontvangst met koffie of thee;
  • En vooral: Museum Vekemans is een plek waar je verrast wordt. Zelfs als je denkt ‘Ik strijk toch nooit’, is een bezoek zeker de moeite waard!