Het Wapen van Boxtel

Locatie: Magdalena’s Pad, achterzijde gemeentehuis, Boxtel
Kunstenaar: anoniem
Jaar: 1843
Materiaal: natuursteen en baksteen, geschilderd. 
Techniek: sculptuur

Timpaan
Dit gemeentewapen is afkomstig uit het voormalige gemeentehuis, dat in 1843 werd gebouwd. Het bevond zich in het timpaan (driehoekige gevelveld in de nok van het dak) van het neoclassicistische gebouw. Het wapen is goed bewaard gebleven en staat nu als een zelfstandig kunstwerk naast het gemeentehuis. 

Vergissing
Het wapen van Boxtel is in 1817 aan de gemeente toegekend. Het is afgeleid van de middeleeuwse wapens van de familie Van Cuijk (de toenmalige heren van Boxtel) en werd in 1817 in de huidige vorm vastgelegd. Bij de vaststelling van het wapen heeft de Hoge Raad van Adel zich vergist en verving de merletten uit het oude wapen van de Van Cuijks door zwemmende eenden.

Wapendier
Wat stelt het wapen voor? Petrus – hij is de beschermheilige van de oudste parochie van Boxtel – en acht zwemmende eendjes. De merlet is een heraldisch wapendier, afgeleid van de merel (merle, vrouwelijke vorm is merlet). Het is een eendachtig gestileerd vogeltje zonder snavel en zonder poten.

Slapen
Jammer dat de Hoge Raad van Adel zat te slapen, want merletten zijn wel wat zeldzamer in familie- en gemeentewapens dan eenden. Maar vergissen is menselijk.