Het Jacob Roelandslyceum

Op missie in Brazilië

In Boxtel en omgeving is het Jacob-Roelandslyceum, het JRL, een begrip. Duizenden scholieren gingen – en gaan – hier naar school. Het gebouw, tussen de Konijnshoolsedreef en de Grote Beemd, is vernoemd naar Jacob Roelands, een Boxtelse missionaris. Hij bekeerde inheemse indianen in Brazilië tot het christendom.

‘n Religieuze loopbaan

Jacob Roelands werd in 1633 in Amsterdam geboren. Hij kwam in Boxtel terecht toen zijn vader hier dominee werd van de protestantse gemeente. Jacob, inmiddels 21 jaar, ging echter zelf naar de katholieke kerk in Boxtel. Ook liet hij zich stiekem dopen. Om straf van zijn vader en ruzie in de familie te voorkomen, vertrok Jacob naar Antwerpen. Een paar jaar later ging hij naar Rome, trad na diverse onsuccesvolle pogingen toch in bij de Orde der Jezuïeten, studeerde in Leuven en werd uiteindelijk priester.

Op naar Brazilië

In 1663 vertrok hij naar het verre Brazilië, als missionaris. Het was niet zo’n hele rare bestemming voor iemand uit Nederland: een groot deel van Brazilië was tussen 1630 en 1654 een Nederlandse kolonie geweest, tot de Portugezen het land weer terug veroverden.

Het doel van missionaris Roelands: de indianen in Brazilië bekeren. Om dat te bereiken, bouwde hij er scholen en kerken. Zelf bouwde hij een huis in het onherbergzame binnenland. Daar woonde hij te midden van de mensen die hij wilde bekeren. Hij heeft veel indianen gedoopt, maar het ging allemaal niet vanzelf. Hij kreeg veel kritiek van collega-jezuïeten die zijn werkwijze nogal ongebruikelijk vonden. Ook ondervond hij veel tegenwerking van het Portugese bewind. Dat vond de macht van de jezuïeten in het algemeen erg groot worden. Het leidde ertoe dat in 1669 alle kerken en scholen van Jacob Roelands werden vernield. Zelf had hij desalniettemin graag in Brazilië willen blijven. Maar de Orde riep hem terug om zijn missiewerk op een andere plek voort te zetten: het Portugese eiland San Thomé voor de Afrikaanse westkust. Daar arriveerde hij in 1683. Kort na aankomst overleed hij.

Jacob Roelands als inspiratiebron

Het leven van deze bijzondere Boxtelaar stond in het teken van tegenwerking én grote toewijding. Velen waren het niet eens met zijn manier van werken, anderen noemden hem juist een ‘uitmuntend missionaris’. Om deze karaktereigenschappen te onderstrepen, kreeg de Boxtelse HBS in 1954 de naam ‘Jacob-Roelandscollege’. Nog altijd is zijn naam verbonden aan de school die inmiddels als Jacob-Roelandslyceum – het JRL – te boek staat.